برای جوانسازی پوست با لیزر اربیوم و لیزر Co2 فرکشنال که جزء لیزرهای ablative در درماتولوژی به حساب می آیند، دو هدف عمده طبق نظرات سازمان غذا و داروی آمریکا یا همان FDA ، به طور جدی دنبال می گردد:
۱- از بین بردن جوش گاه ها یا Acne scare
۲- از بین بردن چین و چروک های پوست
این اهداف مورد اشاره از اصول جوانسازی پوست در تکنیک های مختلف می باشد، با تخریب یا لایه برداری لایه به لایه پوست توسط لیزر ، لایه های زخمی پوست به تریج بهبود یافته و پوست جدید برای جایگزینی پوست آسیب دیده در طول درمان لیزر ، رشد می نماید.
اما لیزر ها چگونه پروسه ی جوانسازی پوست را انجام می دهند ؟ این سوالی است که برای پاسخ به آن باید به تشریح مبانی علمی جوانسازی پوست با لیزر ها بپردازیم .
مبانی علمی جوانسازی پوست با لیزر درماتولوژی:
جوانسازی پوست با لیزر یک تکنیک درمانی برای بهبود ظاهر پوست می باشد که با استفاده از تابش لیزر به بافت پوست و جذب انرژی لیزر توسط آب بافتی پوست و کروموفورهای موجود در بافت پوست و تبدیل این انرژی به گرما در بافت پوست منجر به تخریب لایه های پوست می گردد.این تخریب لایه به لایه ی پوست و برداشت لایه های سطحی پوست توسط لیزر که با هدف تجدید ساختار پوست انجام می پذیرد را Laser Resurfacing گویند.
از آنجا که ۷۲% پوست را آب تشکیل می دهد لیزر های ablative در این حوزه مانند لیزر اربیوم (Erbium:yag Laser ) یا لیزر co2 فرکشنال ( Co2 fractional Laser ) در بین تمام لیزر های پوست به دلیل طول موج بلند خود و در نتیجه ی آن عمق نفوذ مناسب در پوست می توانند با مکانیسم های اثر خود و به راحتی پوست را تا هر عمقی لایه برداری کنند، که این عمق لایه لایه برداری به میزان انرژی لیزر گسیل شده به بافت بستگی خواهد داشت.
کاربرد اصلی این لیزر ها در درماتولوژی و زیبائی و جوانسازی پوست ، برای skin Resurfacing یا لایه برداری پوست بوده و از سوئی دیگر نیز یکی از مبانی اصلی جوانسازی با لیزر ها بحث Laser Resurfacing می باشد.که در تصویر زیر به وضوح تفاوت عمق نفوذ لیزرهای لایه بردار اربیوم و Co2 فرکشنال با سایر لیزرهای حوزه ی درماتولوژی را مشاهده خواهید کرد. در ادامه به تشریح بیشتر آن خواهیم پرداخت.
لایه برداری پوست با لیزر یا Laser resurfacing :
جوانسازی پوست با لیزر همانگونه که در بخش قبلی بدان اشاره شد در لیزر های ablative با توجه به مکانیسم اثر هر کدام روش لایه برداری پوست و در نتیجه جوانسازی پوست با لیزر به طور متفاوتی انجام می پذیرد.لیزرهای اربیوم و Co2 فرکشنال غالبا برای Skin Resurfacing مورد استفاده قرار می گیرند. در لیزر اربیوم دارای طول موج ۲۹۴۰nm بوده و انرژی لیزر گسیل شده از آن، تماما توسط آب بافتی پوست جذب جذب می گردد. با جذب تمام لیزر در آب بافتی سطح پوست ، لایه های بالائی پوست شروع به تبخیر می کنند و لیزر به لایه های عمیق تر پوست نفوذ نخواهد کرد. این میزان طول موج لیزر در لیزر اربیوم فرآیند لایه برداری پوست را کاملا تحت کنترل قرار می دهد.
اما در لیزر Co2 فرکشنال از متد لایه برداری فرکشنال یا fractional Laser resurfacing استفاده می شود. در این تکنیک ستون های میکروسکوپیک در بافت پوست هدف ایجاد می شود که این ستون های برداشته شده از پوست در احاطه ی سایر قسمت های درمان نشده بوده و موجب تحریک بافت پوست به ترمیم و بازسازی و تریگر شدن کلاژن ها برای جوانسازی می گردد.
در لیزر co2 فرکشنال که دارای طول موج ۱۰۶۰۰nm دارای عمق نفوذ بالاتری نسبت به لیزر اربیوم می باشد. از این رو قسمتی کمی از لیزر در سطوح بالائی پوست جذب شده و باقی لیزر به سطوح عمقی تر پوست نفوذ می کند. و درمانی بدون خونریزی و با نتایج آنی و مشهود را برای بیمار در بر خواهد داشت.
با نفوذ لیزر به لایه های عمیق تر پوست شاهد انقباض بافت و بازسازی ساختار بافت هدف خواهیم بود، مساله ای که با استفاده از لیزر اربیوم به دست نمی آید.
در شکل زیر مکانیسم این تکنیک را به وضوح مشاهده می نمایید.
تمایزهای اساسی بین لیزر اربیوم و لیزر Co2 فرکشنال
تمایز های بنیادین بین لیزر اربیوم و لیزر cO2 فرکشنال موجب می گردد تا از لیزر اربیوم به دلیل قدرت بالای آن برای جذب در بافت هدف برای برداشتن ضایعات پوستی استفاده می گردد و به دلیل طراحی این لیزر برای پوست های سفید ملاحظات و مخاطرات زیادی برای استفاده از لیزر اربیوم ۲۹۴۰nm در تمام انواع پوست به همراه دارد و از آن موارد میتوان به قرمزی و التهاب در بافت هدف اشره نمود.
اما یافته های اخیر سازمان غذا و داروی آمریکا در مورد لیزر اربیوم نشان می دهد که فقط لیزر اربیوم با طول موج ۱۵۴۰nm توانائی درمان لک های ملاسما و Skin Resurfacing و درمان آکنه را برای تمام انواع پوست بصورت ایمن و موثر دارا می باشد. از این رو لیزر اربیوم را کمتر برای حذف چین و چروک های پوستی به کار می برند و بیشتر برای حذف چین و چروک ها بطور موثر میتوان از بوتاکس آلرگان ساخت آمریکا استفاده نمود.
برای جوانسازی پوست با لیزر اربیوم ۲۹۴۰nm باید به ریسک عفونت هائی مانند عفونت تبخالی (ویروس زخم سرد) و یا عفونت باکتریائی ناشی از پروفیلاکتیک توجه ویژه نمود.
و از سوی دیگر استفاده از لیزر اربیوم ۲۹۴۰nm ریسک هایپرپیگمنتاسیون و یا خطر هایپوپیگمنتاسیون را به نحوه چشمگیری برای پوست های خاورمیانه ای و تم پوست ایرانی به خصوص پوست های چرب و تیره افزایش می دهد. اما جوانسازی پوست با لیزر جدید اربیوم ۱۵۴۰nm به راحتی برای لایه برداری و جوانسازی همه ی انواع پوست کارآیی مفید و مناسبی را با توجه به نظر FDA به همراه خواهد داشت .
